เมื่อเดินเข้าไปในวัดมหายานจีนนิกายหลายวัดในกรุงเทพฯ จะสังเกตเห็นเทพเจ้าองค์หนึ่งแต่งกายในชุดนักรบแบบจีน พระพักตร์แสดงความเยาว์วัย พระหัตถ์ถือกระบอง เทพเจ้าองค์ดังกล่าวประทับยืนบนแนวแกนประธาน และหันพระพักตร์ต่างจากประติมากรรมองค์อื่นๆ คือ หันเข้าหาพระประธาน ประติมากรรมองค์นี้มีนามภาษาจีนว่า “เหวยถัว” คนไทยเรียกว่า “พระเวทโพธิสัตว์” และเชื่อกันว่า เทพเจ้าองค์นี้พัฒนามาจากพระสกันทกุมาร น่าสนใจว่า ประติมากรรมองค์นี้ทำไมถึงสัมพันธ์กับพระสกันทกุมาร และทำไมประติมากรรมองค์นี้จึงหันพระพักตร์ต่างจากประติมากรรมองค์อื่น ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 9-10 มีการแปลคัมภีร์พระพุทธศาสนาเป็นภาษาจีนจำนวนมาก โดยมีการปริวรรตนามของพระโพธิสัตว์ และเทพเจ้าต่างๆ ในพระพุทธศาสนา ทั้งนี้ มีการปริวรรตนามของพระสกันทกุมารเป็นภาษาจีนว่า “เหวยถัว” […]

ในพิธีอุปสมบท (บวชพระภิกษุ) พระวินัยกำหนดให้กระทำในพื้นที่เฉพาะสำหรับสังฆกรรม ซึ่งมีการผูกสีมาเรียบร้อยแล้ว สำหรับวัฒนธรรมพระพุทธศาสนาของดินแดนไทยซึ่งมีนิกายเถรวาทเป็นหลักจะเห็นว่ามีการกำหนดพื้นที่ดังกล่าว โดยตั้งใบเสมาศิลาเพื่อกำหนดขอบเขตให้ชัดเจน และมีการสร้างอาคารภายในพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งเรียกว่า อุโบสถ หรือโบสถ์ หลายคนสังเกตเห็นการตั้งใบเสมาในวัดจีนนิกายของไทยหลายแห่ง เช่น วัดมังกรกมลาวาส และวัดโพธิ์แมนคุณาราม และอาจเข้าใจว่าตั้งแต่มีการสร้างวัดจีนนิกายในไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เป็นต้นมาก็คงมีการตั้งใบเสมาเพื่อกำหนดขอบเขตพื้นที่เพื่อทำสังฆกรรมอยู่แล้ว แต่แท้จริงแล้วการผูกสีมาในวัดจีนนิกายในไทยเพิ่งเริ่มราว พ.ศ.2490 ในสมัยพระมหาคณาจารย์จีนธรรมสมาธิวัตร (โพธิ์แจ้ง) เป็นเจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย โดยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ที่เริ่มมีการตั้งคณะสงฆ์จีนนิกายจนกระทั่งช่วงก่อน พ.ศ.2490 […]

เมื่อกล่าวถึงพระพุทธศาสนามหายานในไทย หลายคนคุ้นเคยกับคำว่า จีนนิกาย และอนัมนิกาย นามเรียกดังกล่าวเป็นคำเรียกอย่างไทยเพื่อสื่อถึงแหล่งที่มาคือจีน และเวียดนาม ตามลำดับ ทั้งนี้ หลักฐานการสร้างศาสนสถานของทั้งสองนิกายอยู่ในช่วงสมัยกรุงธนบุรี – รัตนโกสินทร์ สำหรับกรุงเทพมหานคร มีวัดจีนนิกายทั้งหมด 5 แห่ง และวัดอนัมนิกายทั้งหมด 7 แห่ง วัดเหล่านี้สัมพันธ์กับชาวจีนและชาวญวณอพยพในกรุงเทพฯ อย่างมาก น่าสังเกตว่า สถาปัตยกรรม และประติมากรรม แสดงถึงการผสมผสานงานศิลปกรรมที่หลากหลาย มีทั้งที่แสดงเอกลักษณ์ดั้งเดิมของคนอพยพทั้งสองกลุ่ม อีกทั้งแสดงลักษณะใหม่ที่พึ่งเกิดขึ้น […]