“อาคารหลังคาคลุม (พระอุโบสถ พระวิหาร) ในสมัยรัตนโกสินทร์ – กลุ่มที่ 1 แบบไทยประเพณีซุ้มทรงปราสาทยอด”
ซุ้มประตูและหน้าต่างอีกประเภทหนึ่งทำเป็นทรงปราสาทยอด มีลักษณะสำคัญคือ ส่วนฐานมีฐานสิงห์รองรับ ช่องประตูหรือหน้าต่าง มีเสากรอบประตูประดับกาบพรหมศร บัวหัวเสา ส่วนซุ้มเป็นปราสาทยอด ซึ่งจำลองมาจากปราสาทที่ทำเป็นหลังเรือนยอด คล้ายกับยอดของปราสาทที่ประทับของพระมหากษัตริย์ ลักษณะดังกล่าวนี้ถือเป็นอาคารแบบประเพณีนิยมที่พบมาแล้วอย่างน้อยตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย
แนวคิดในการสร้างซุ้มประตูและหน้าต่างที่มีเสารองรับส่วนหลังคาที่เป็นปราสาทยอดนี้ ถือว่าประตูและหน้าต่างเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นปราสาท เช่นเดียวกับพระอุโบสถที่มีความหมายของปราสาทด้วยเช่นกัน ใช้ในความหมายเสมือนว่าพระพุทธเจ้าประทับอยู่ภายในปราสาท กล่าวคือเวลาที่มองจากภายนอกผ่านช่องประตูหรือหน้าต่าง โดยเฉพาะประตูกลางจะเห็นเป็นพระพุทธเจ้าประทับนั่งภายในปราสาทอย่างแท้จริง