“อาคารหลังคาคลุม (พระอุโบสถ พระวิหาร) ในสมัยรัตนโกสินทร์ – กลุ่มที่ 1 แบบไทยประเพณี ซุ้มทรงบรรพแถลง”
ลักษณะของประตูและหน้าต่าง ประกอบด้วยฐานสิงห์รองรับกรอบประตูและหน้าต่าง เสาย่อมุม หัวเสาประดับด้วยบัวแวงทั้งด้านล่างและบน (บัวด้านล่างเรียกอีกอย่างหนึ่งว่ากาบพรหมศร) ซุ้มทำเป็นหน้าบันจำลอง มีหลังคาหน้าจั่วซ้อนกัน 2 ชั้น ป้านลมเป็นนาคลำยองประดับ ช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ส่วนหน้าบันเป็นไม้แกะสลักเป็นเทพนมล้อมรอบด้วยลายกระหนก
แนวความคิดในการออกแบบสถาปัตยกรรมอธิบายได้อีกอย่างหนึ่งว่าทั้งประตูและหน้าต่างมีการออกแบบตกแต่งให้เหมือนกับอาคารหลังหนึ่ง ประกอบด้วยฐานที่เป็นฐานสิงห์รองรับ มีส่วนของกรอบหน้าต่างคือเสาอาคาร ช่องหน้าต่างคือตัวเรือน ซุ้มคือหลังคาอาคารนั่นเอง และทำหลังคาชั้นซ้อนอันเป็นสัญลักษณ์ของปราสาท ดังนั้นประตูและหน้าต่างจึงใช้ในความหมายของปราสาทด้วยเช่นกัน