“อาคารหลังคาคลุม (พระอุโบสถ พระวิหาร) ในสมัยรัตนโกสินทร์ – กลุ่มที่ 1 แบบไทยประเพณีสีมาและซุ้มสีมา”
การทำซุ้มสีมาถือเป็นงานศิลปกรรมที่โดดเด่นอย่างหนึ่งในสมัยรัชกาลที่ 1-3 โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 3 จัดเป็นลักษณะเฉพาะทางสถาปัตยกรรมที่มีพัฒนาการทั้งด้านความคิดในการออกแบบและรูปแบบศิลปกรรมที่แตกต่างกัน อาจกล่าวได้ว่าเป็นความนิยมที่เกิดขึ้นเฉพาะในรัชสมัยนี้ ซุ้มสีมาที่ทำขึ้นในระยะแรก คือ สีมานั่งแท่นที่สืบทอดมาจากสมัยอยุธยาตอนปลาย ต่อมาจึงพัฒนามาเป็นทรงกูบ (กูบช้าง) ซึ่งมีมาแล้วตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลายเช่นเดียวกัน ครั้นถึงสมัยรัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลที่ 3 จึงมีพระราชนิยมทำเป็นซุ้มสีมาทรงเรือน และมีหลายแบบตามลักษณะของอาคารหลังคาคลุม ในกลุ่มที่เป็นแบบไทยประเพณีนี้ จะเป็นทรงปราสาทยอด คือ ซุ้มสีมาที่มีเรือนธาตุไว้ประดิษฐานใบสีมา เหนือหลังคาเป็นทรงปราสาทห้ายอด เรียก ทรงบุษบกมียอด 5 ยอด ได้แก่ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือ ยอดเดียว เช่น วัดอรุณราชวราราม เป็นต้น