
รูปแบบศิลปกรรมจากแรงบันดาลใจใหม่ในวัดจีนนิกายยุคปัจจุบัน

พระพุทธรูปพระราชทานแห่งวัดอุภัยราชบำรุง
จากการสำรวจวัดอนัมนิกายในกรุงเทพฯ มีข้อน่าสังเกตประการหนึ่งคือ อุโบสถของวัดส่วนใหญ่มีการจัดวางอาคารที่คล้ายกัน กล่าวคือ ช่างใช้ผนังด้านกว้างเป็นผนังสกัดหน้า-หลัง และผนังด้านยาวเป็นผนังสกัดข้าง ลักษณะการวางอาคารเช่นนี้ไม่ใช่แบบที่นิยมในศิลปะเวียดนาม ซึ่งใช้ผนังด้านยาวเป็นผนังสกัดหน้า-หลัง ตามแบบอิทธิพลที่ได้รับจากศิลปะจีน แต่การหันอาคารในรูปแบบดังกล่าวนิยมในการสร้างอุโบสถและวิหารในศิลปะไทยประเพณี
ลักษณะที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งคือ อุโบสถบางแห่งมีการสร้างมุขขวางประชิดทางด้านหน้า ได้แก่ วัดอนัมนิกายาราม (อุโบสถหลังเก่า) และอุโบสถบางแห่งมีการประดิษฐ์ชายคาด้านหน้าเสมือนมีมุขขวาง ได้แก่ วัดกุศลสมาคร
อุโบสถกลุ่มที่สร้างมุขขวางประชิดทางด้านหน้าคล้ายกับพระอุโบสถและพระวิหารแบบพระราชนิยมของรัชกาลที่ 4 เช่น พระอุโบสถวัดมหาสมณาราม พระวิหารวัดสุวรรณาราม และพระอุโบสถวัดราชาธิวาส เป็นต้น ดังนั้น อาจเป็นได้ว่า แนวทางการสร้างดังกล่าวได้แรงบันดาลใจจากงานศิลปกรรมแบบพระราชนิยมในรัชกาลที่ 4 หากเป็นเช่นนั้น ในกรณีของวัดอนัมนิกายาราม ถึงแม้วัดมีประวัติการสร้างที่เก่าถึงสมัยรัชกาลที่ 1 แต่อาจเป็นได้ว่า มีการสร้างอุโบสถขึ้นใหม่ในรัชกาลที่ 4

ภาพถ่ายเก่าอุโบสถ วัดอนัมนิกายารามก่อนไฟไหม้ จะเห็นว่าด้านหน้าอุโบสถมีการสร้างมุขขวางขนาดใหญ่ (ที่มา หนังสือที่ระลึกโดยเสด็จพระราชกุศลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถในการเสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีฉลองพระอุโบสถและพระประธาน)

พระวิหาร วัดสุวรรณาราม มีการสร้างมุขขวางทั้งด้านหน้าและหลังในสมัยรัชกาลที่ 4